رویکردهای مذهبی و بنیادهای ایدئولوژیک در سام‌نامه

Authors

  • مجید پویان استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، ایران
Abstract:

پس از ورود و پذیرش آیین اسلام در ایران، موج گسترده‌ای از باورها، اسطوره‌های اسلامی و سامی و در پی آن عناصر عرفانی، ادبیات حماسی ایران را تحت تأثیر قرار داد. این تأثیرات دامنة وسیعی از تغییر و دگرگونی‌های ساختاری و محتوایی را در بر گرفت؛ به‌گونه‌ای‌که تغییر ایدئولوژی نویسنده بر مسائل بسیاری أثر‌‌ گذاشت که از آن جمله به جریان داستان، اعمال و رفتار قهرمانان، تعامل میان شخصیت‌های داستان و حتی تعیین سرنوشت قهرمانان می‌توان اشاره کرد. با تحلیل تأثیرهای عنصر مذهب در سام‌نامه می‌توان دریافت اندیشه‌ها و مضامین اسلامی و قرآنی در این اثر نمود بسیاری دارد؛ به‌طوری‌که خویشکاری پهلوان و قهرمان اصلی حماسه و یاران و همراهان او در ترویج عقاید یکتاپرستانه و حتی گاهی آشکارا در راستای گسترش باورهای اسلامی است و اهداف ملی در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد. مضامین و تفکر عرفانی و صوفیانه در سایة دین اسلام، نمودهایی در این اثر دارد که در بخش‌های سرودة خواجوی کرمانی می‌توان آنها را دریافت. این پژوهش از نوع بنیادی و مبنای کار برپایة شیوة تحلیلی، توصیفی و کتابخانه‌ای است. نگارندگان کوشیده‌‌‌اند اصلی‌ترین تأثیرهای دین را در حماسة سام‌نامه واکاوی کنند و از این راه افزون‌بر دست‌یابی به اهداف بالا که اساس این پژوهش است، این نکته را تأیید کنند که سام‌نامه حماسه‌‌ای است که در دوران‌های مختلفی از تاریخ سروده شده است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مشروعیت سیاسی در رویکردهای مذهبی حکومت ترکمانان قراقویونلو و آق‌قویونلو

در فاصله هجوم مغولان و فروپاشی خلافت بغداد تا ظهور حکومت صفوی، همچنان‌که سازمان سیاسی، ماهیت و شکل ساختاری پیشین خود را ازدست داد، مذهب رسمی این دستگاه نیز دچار بحران عمیقی شد و در پروسه‌ای نوین، نفوذ آن به‌لحاظ پدیدایی بستری جدید، هم در گستره اجتماعی و هم سیاسی کاهش یافت. در تقابل با مذهب تسنن، به‌تدریج تشیع و نحله‌های تصوف مجال رشد یافتند و از نفوذ اجتماعی گسترده‌ای بهره‌مند شدند و بر همین اس...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

از تصلب ایدئولوژیک صفوی تا پلورالیسم سیاسی ـ مذهبی پادشاهان هند؛ تأملی در وضع شعر و شاعری عهد صفویه

Founded on Shii beliefs, Safavid dynasty adopted an ideological policy for its survival. It went so far as to develop directives and a set of principles for poets and composing poetry. For instance, poets were expected to write odes about the position of His Majesty the King, the true follower of the Imams, and the Imams, peace be upon them. By doing this, they received rewards from the court. ...

full text

تأملی روش‌شناختی‌ در بنیادهای مکتب‌ایده‌آلیسم

مقاله حاضر، موازین روش‌شناختی مکتب ایده‌آلیسم را بررسی می‌کند. نویسنده این مقاله معتقد است که تبیین‌های ایده‌آلیستی از امنیت ملی، روشهایی را مراعات می‌کند که بیش و پیش از همه، مورد توجه «ایمانویل کانت» بوده است. کانت به عنوان بانی موثر ایده‌آلیسم، برداشت نوینی از وظایف انسان، ماهیت و رسالت دولت و همچنین امکان رفتار مسالمت‌آمیز بازیگران سیاسی ارایه نموده که برخلاف دیدگاه‌های رئالیست...

full text

فانتزی در سامنامه خواجوی کرمانی

فانتزی یکی از مباحث نو در گستره ادب فارسی است که بیشترین کاربرد آن در ادبیات کودک و نوجوان است. از ویژگی های برجسته این نوع ادبی، تخیلی بودن و محال بودن امکان وقوع آن در دنیای واقعی است. فانتزی، داستانی بر پایه تخیل فردی است که عناصر افسانه ای، رمزی و جادویی در آن نقش مهمی ایفا می کنند. در فانتزی ها تلاش می شود با گذر از جهان واقع، جهانی خاص با قواعد و قوانین مشخص و شخصیت های تخیلی که فاعل کنش ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 4

pages  21- 40

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023